ΜΑΤΑΛΑ - ΚΟΜΜΟΣ
(σχετικός χάρτης της περιοχής)

Τα Μάταλα ήταν το αρχαίο λιμάνι στο Λυβικό πέλαγος. Στην αρχαιότητα τα Μάταλα χρησιμοποιήθηκαν ως πόλη-λιμάνι της Φαιστού και αργότερα της Γόρτυνας, όπως και στα ρωμαϊκά χρόνια από την κατάκτηση των Ρωμαίων Αυτοκρατόρων στα 67 π.Χ. μέχρι την οριστική καταστροφή όλων των παραλιακών θέσεων που κατοικούνταν στον 8ο - 9ο μ.Χ. αιώνα, από τους Σαρακηνούς πειρατές. Τα πιο πολλά κτήρια και δημόσια οικοδομήματα της πόλης βρίσκονταν στη θέση Γούλα. Σε πολλές ανασκαφές που έγιναν, έχουν ανακαλυφθεί μεγάλα τμήματα οικιών με δύο κύριες οικοδομικές φάσεις, μια παλιότερη του 1ου – 2ου αιώνα μ.Χ. και μια νεότερη του 4ου – 5ου αιώνα. Τα σπίτια που χρονολογήθηκαν στη Ρωμαϊκή φάση ήταν κτισμένα με πέτρες στους τοίχους και κουρασάνι.Τα πατώματα ήταν από πήλινες πλάκες ή πατητό χώμα. Οι αυλές ήταν λυθόστρωτες και οι οροφές με κεραμίδια. Σε μερικούς τοίχους υπήρχαν τοιχογραφίες για να τους στολίζουν. Πάνω από τα ερείπια των σπιτιών χτίστηκαν ύστερα από κάποιες καταστροφές και εγκαταλείψεις τα νεότερα σπίτια που χρονολογήθηκαν την παλαιοχριστιανική εποχή. Πολλές φορές τα σπίτια χτίστηκαν πρόχειρα μόνο με λάσπη, πέτρες και τις οροφές τις έκαναν από κεραμίδια. Σε όλα τα σπίτια και τα δωμάτια στα Μάταλα βρέθηκαν πολλά κινητά ευρήματα: πάρα πολλά μικρά και μεγάλα πήλινα αγγεία, αρκετά χάλκινα νομίσματα της Γόρτυνας, λύχνοι καθώς και μερικά ενδιαφέροντα καλούπια καλυμμένα με γύψο για την κατασκευή των λύχνων. Κοντά σε ένα σπίτι ανακαλύφθηκε ένα τμήμα του ρωμαϊκού υδραγωγείου και μια εγκατάσταση μεγάλου μύλου από πωρόλιθο. Υπήρχε ακόμη μια κτιστή αποβάθρα για τα καράβια. Στην πλαγιά του λόφου "Καστρί" που βρίσκεται στα νότια της αρχαίας πόλης είχαν λαξευτεί στο μαλακό βράχο μεγάλες ορθογώνιες σπηλιές με πεζούλια που χρησιμοποιήθηκαν σαν αποθήκες για τις πρώτες ανάγκες εμπορευτικών μεταφορών του λιμανιού. Στη βόρεια πλαγιά είχαν λαξέψει στα παλαιοχριστιανικά χρόνια τους τάφους τους οι αρχαίοι κάτοικοι των Ματάλων. Τους είχαν κάνει καμαρωτούς ή σταυρωειδείς με λαξευτές λάρνακες και πεζούλια όπου έβαζαν τους νεκρούς μαζί με πήλινα ή γυάλινα αγγεία και κάποιο νόμισμα για τον Χάροντα. Την προηγούμενη εποχή της ιστορίας της πόλης στα ελληνορωμαικά χρόνια από τον 3ο - 2ο π.Χ. αιώνα είχαν φτιάξει άλλο νεκροταφείο με ορθογώνιους λακκοειδείς τάφους φτιαγμένους από πλάκες στη θέση "Φουρνόπλαγο" περίπου 300μ. από τη παραλία δίπλα στο σημερινό δρόμο που περνούν τα αμάξια. Τη δεκαετία του ‘70 και στις αρχές της δεκαετίας του ’80 στις σπηλιές των Ματάλων βρήκαν κατοικία τα "παιδιά των λουλουδιών" όπως έλεγαν τότε τους χίπηδες. Σήμερα τα Μάταλα αποτελούν ένα μεγάλο τουριστικό χωριό με αυξημένη κίνηση ιδιαίτερα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

ΜΑΤΑΛΑ (Β΄)

ΜΑΤΑΛΑ: Οικισμός της κοινότητας Πιτσιδίων της Νότιας Κρήτης που έγινε πασίγνωστος κατά τη δεκαετία του ΄60 φιλοξενώντας τους χίπηδες στις λαξευμένες σπηλιές που βρίσκονται στα βράχια δίπλα ακριβώς από τη θάλασσα. Κατά την αρχαιότητα ο φυσικός όρμος των Ματάλων αποτέλεσε πόλη - λιμάνι, επίνειο της Φαιστού κατά τη Μινωική εποχή και της Γόρτυνας κατά τη ρωμαϊκή όπου και άκμασε ιδιαίτερα. Κτίρια και οικοδομήματα που μαρτυρούν την ιστορία της πόλης αυτής βρίσκονταν στην τοποθεσία "Γούλα", κάτω από το σημερινό τουριστικό οικισμό. Σε πρόσφατες ανασκαφές έχουν ανακαλυφθεί μεγάλα τμήματα οικιών με 2 οικοδομικές φάσεις: μια παλαιότερη του 1ου-2ου αι. μ.Χ. και μια νεότερη του 4ου-5ου αι. Όσον αφορά τις λαξευμένες σπηλιές πάνω στο μαλακό λευκοκίτρινο βράχο που βρίσκονται στο νότιο άκρο του οικισμού, δίπλα στη θάλασσα, πολλές μάλιστα και κάτω απ΄ αυτή, πιστεύεται ότι αποτέλεσαν αποθήκες για τις ανάγκες των εμπορευματικών μεταφορών του λιμανιού.
ΣΗΜΕΡΑ τα Μάταλα αποτελούν σπουδαίο τουριστικό κέντρο της Νότιας Κρήτης. Στην οργανωμένη τους και πεντακάθαρη παραλία οι χιλιάδες των επισκεπτών τους γεύονται το χάδι του Λιβυκού πελάγους και τις νοστιμιές της πεντανόστιμης Κρητικής κουζίνας. Σύγχρονα τουριστικά συγκροτήματα υποστηρίζουν τις υπηρεσίες εξυπηρέτησης των επισκεπτών τους χαρίζοντάς τους αξέχαστες αναμνήσεις.....

ΚΟΜΜΟΣ: Μινωική πόλη-λιμάνι της Φαιστού. Eντοπίσθηκε στις αρχές του αιώνα μας από τον αρχαιολόγο A. Evans. Βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα βόρειοδυτικά από τα Μάταλα . Έχει κατοικηθεί στα νεολιθικά χρόνια (πριν το 3.000π.Χ). Από τη συστηματική ανασκαφική έρευνα που ξεκίνησε (και που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα) σε αρκατά μεγάλη έκταση μπορούμε να πάρουμε σημαντικά στοιχεία σχετικά με την πολεοδομική και οικιστική οργάνωση των Μινωικών οικισμών. Παράλληλα μπορεί κανείς να επισκεφτεί το συγκρότημα των μεγάλων μινωϊκών οικισμών όπως και αυτό του ιερού των ιστορικών χρόνων που άκμασε κατα την ελληνιστική περίοδο (4ο-3ο αι. π.Χ.). Ο Κομμός σήμερα αποτελεί γραφικότατη παραλία της Νότιας Κρήτης με μεγάλο τουριστικό, αρχαιολογικό και οικολογικό ενδιαφέρον (δεδομένου ότι στην παραλία αυτή κατά τους πρώτους καλοκαιρινούς μήνες γεννά η χελώνα careta-careta).

Ιστορικά στοιχεία από το Βιβλίο του Αντ. Βασιλάκη

"ΦΑΙΣΤΟΣ - ΑΓ. ΤΡΙΑΔΑ - ΠΡΙΝΙΑΣ

ΚΟΜΜΟΣ - ΜΙΑΜΟΥ - ΛΕΝΤΑΣ

ΜΑΤΑΛΑ - ΑΓ. ΓΑΛΗΝΗ - ΙΝΑΤΟΣ"

Οι λαξευμένες σπηλιές των Ματάλων που κατά τη δεκαετία του ΄60 αποτέλεσαν καταφύγιο των χίπηδων, "των παιδιών των λουλουδιών" όπως συνηθίζονταν να τους αποκαλούνε.
Τα Μάταλα σήμερα. Μια οργανωμένη, πεντακάθαρη παραλία με σύγχρονα τουριστικά συγκροτήματα και πλήθος κόσμου που χαίρεται το χάδι του Λιβυκού πελάγους.
Γραφικά μαγαζάκια που στην παραλία των Ματάλων με φόντο τις σπηλιές και την καταγάλανη θάλασαα.
Η γραφική παραλία του Κομμού. Πόλος έλξης αρχαιολόγων, μοναχικών τουριστών και οικολόγων.
Ο Κομμός είναι η παραλία στην οποία κατά τους πρώτους καλοκαιρινούς μήνες γεννά η χελώνα careta-careta.

Copyright © 1999 by Tsoulis Miltiadis